AA muhabirinin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerinden derlediği bilgilere nazaran, sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet dalları toplamında fiyatlı çalışan sayısı temmuzda yıllık bazda yüzde 3,4 artışla 15 milyon 889 bin 385 şahsa yükseldi.
Sektörler bazında incelendiğinde en yüksek artışlardan birisi inşaatta yaşandı. İnşaat bölümündeki fiyatlı çalışan sayısı mayısta geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 8,7 artarak 1 milyon 847 bin 922’ye çıktı.
Bu artışla inşaat bölümünde fiyatlı çalışan sayısı tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaştı.
GAYRİMENKUL FAALİYETLERİ DALINDA DE REKOR
Öte yandan, gayrimenkul faaliyetleri kesiminde çalışan kişi sayısı da 124 bin 274 ile tüm vakitlerin rekor düzeyi olarak kayıtlara geçti, kesimde istihdam edilen kişi sayısı geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 1,9 arttı.
Sektör temsilcileri son dataları AA muhabirine kıymetlendirdi.
“İNŞAAT DALININ TÜRKİYE İKTİSADI AÇISINDAN EHEMMİYETİNİ ORTAYA KOYUYOR”
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Başkanı Neşecan Çekici, temmuz prestijiyle hem inşaat hem de gayrimenkul faaliyetleri bölümünde çalışan sayısının rekor kırdığını belirterek, “Bu sayılar en son açıklanan temmuz ve ağustos ayı konut satış datalarıyla de dengeli. Gerçekten son 2 ayda da konut satışlarında artış yaşandı.” dedi.
Konut satışlarının ocak-ağustos periyodunda ise yıllık bazda artıya geçtiğini lisana getiren Cazip, şunları söyledi:
“Hem çalışan sayısındaki hem de satış adetlerindeki olumlu ivme inşaat bölümünün Türkiye iktisadı ve istihdam açısından ehemmiyetini ortaya koyuyor. Peşinatı olanlar yakın gelecekte fiyat artışı olabileceği telaşıyla artık harekete geçmeye başladı. Böylelikle mevcut stoklar süratle eriyor. Yeni arza muhtaçlık var. Bu durum inşaat faaliyetlerini canlı kılıyor. Hem konut satışlarındaki hem de istihdam sayısındaki olumlu ivmenin süreceği kanaatindeyiz.”
“DAİRE SAYISINA DÜŞEN FİYATLI ÇALIŞAN SAYISI YÜZDE 60 ARTTI”
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Yönetim Kurulu Lideri Ramadan Kumova da inşaat dalında fiyatlı çalışan sayısının temmuzda 1 milyon 847 bin 722 bireyle tüm vakitlerin rekorunu kırdığını belirterek, “Buna en yakın sayıya 2017’de 1 milyon 833 bin bireyle yaklaşılmıştı.” dedi.
Sektördeki kurumsallaşmayla inşaatlarda çalışan sayısının arttığını lisana getiren Kumova, “Geçmiş yıllarda bir projede 5 kişi çalışıyorsa şu an 7-8 kişi çalışıyor. Başka bir sözle projelerdeki nitelik arttıkça işçi sayısında da artış var. Buna nazaran ruhsat alınan daire sayısına düşen fiyatlı çalışan sayısı 2010-2024 ortasında yüzde 60 artmış durumda.” diye konuştu.
Kumova, fiyatlı çalışan sayısının devrine nazaran değişebildiğini, bilhassa inşaat dalında alınan ruhsat sayısının artmasını takip eden aylarda istihdam oranlarının yükseldiğini anlattı.
Sadece sarsıntı bölgesinde konut üretimi için 200 bin yeni istihdam sağlandığını tabir eden Kumova, “Bu sayı toplam iş gücünün yüzde 11’lik kısmına karşılık geliyor ki bu değerli bir artış. Yıl genelinde 2023’e nazaran fiyatlı çalışan sayısının yüzde 5 civarında artmasını bekliyoruz.” dedi.
ELEMAN ISTIRABI
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Hakan Şişik de artışın nedenlerinden bahsederek, “Bu artışın sebepleri ortasında başta sarsıntı bölgesinde devam eden inşaatlar olmak üzere bilhassa İstanbul’da hızlanan kentsel dönüşüm projelerini ve yazlık bölgelerdeki inşaatı süren yapıları gösterebiliriz.” sözünü kullandı.
Depremin etkilendiği 11 vilayette yapılaşma sürecinin ağır biçimde devam ettiğini anlatan Şişik, hem gayrimenkul hem de altyapı kısmında projelerin bulunduğunu, bunun dışında da kentsel dönüşümün çalışan sayısını artırdığını söyledi.
Şişik, bölümde çalışan sayısında rekor kırılmasına rağmen önemli bir eleman külfeti yaşandığının altını çizerek, “Lüks konut projelerinde düzgün bir ustayla çalışabilmek için ustayı 2-3 ay beklemek durumunda kalabiliyoruz. Bu da inşaat maliyetlerini ve projenin müddetini etkiliyor. Faizlerin düşmesi ve konuta ilginin artmasıyla 2025 yılında daha fazla inşaatın olacağını ve doğal olarak daha fazla elemana muhtaçlık duyulacağını söyleyebiliriz.” diye konuştu.
“SGK’LİYE GEÇİŞLER VAR”
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan da gayrimenkul hizmetleri dalındaki fiyatlı çalışan sayısının uzun vakittir 100 binin üzerinde seyrettiğini söyledi.
Rekor kırılmasındaki temel faktörlerden bahseden Akdoğan, “Hem kesimde faaliyet gösteren hem de kesime yeni giren ve kendi oda kaydı ve SGK’si ile çalışan girişimcilerden SGK’liye geçişler oluyor. Bu durum biraz da artan vergi ve işletme maliyetiyle ilgili.” dedi.