Zaman vakit muhalefetin tenkitlerine maruz kalan Eski Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın enerji atılımları hakkında Sabah’a konuşan Aslı Baykal, “Meyve veren ağacı taşlarlar. Berat Albayrak’a kazandırdıkları ve ortaya koyduğu vizyon için herkes teşekkür etmeli.” dedi.
Baykal, “Ortalıkta ana muhalefet kalmadığına nazaran bari ülkemizin doğal gaz seyahatine bakalım. Algı operasyonuna hoş bir örnek olarak incelenebilecek, iç-dış kaynaklı çok büyük hücumlara maruz kalan ve sonunda misyonundan ayrılan Berat Albayrak Türkiyenin önüne çok büyük bir yol açtı. Berat Albayrak 2017de sondaj gemisi alarak derin deniz sondajında dışa bağımlılığı kaldırdı ve ülkemizin kaynakları ile doğal gaz arama çalışmalarını başlattı.” sözlerini kullandı. Doğal gazda dışa bağımlılığın sona ermek üzere olduğunu vurgulayan Baykal, “Doğal gaz rezervi bulundu dendiği vakit dalga geçildi, seçim çalışması dendi. Günümüzde doğal gaz sondaj gemileri ve sismik araştırma gemileri ile günlük 6 milyon metreküp doğal gaz üretiliyor ve doğal gazda dışa bağımlılık kalkıyor. Vizyon sahibi beşerler fakat ülkemizi ileri götürebilir, taarruzlara uğradıkları vakit onlara sahip çıkmak sanıyorum hepimizin misyonu.” paylaşımında bulundu.
ENERJİDE TARİHİ ADIMI BAŞLATAN SÖZLER
Enerjideki kritik adımın temelleri periyodun Güç ve Tabii ve Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın kritik konuşması ile atılmıştı.
ADIM ADIM GAZ KEŞFİ
Akdeniz’deki tarihi adımda zafere giden yolun taşları 2017’de döşenmeye başladı. Dönemin Enerji Bakanı Albayrak’ın vizyonuyla alınan ulusal gemiler, gaz keşfini gerçekleştirdi.
NİSAN 2017’DE START VERDİ
Tarihler 6 Nisan 2017’yi gösterirken, Bakan Albayrak, Milli Enerji ve Maden Siyaseti Toplantısı’nda açıklanan müjdenin ayak seslerini şu cümlelerle duyuruyordu:
“Tarihimizde birinci sefer inşallah bu yıl alımını gerçekleştireceğimiz arama sondaj gemimizle, yılda en az Akdeniz’de 2 tane, Karadeniz’de 2 tane her yıl kuyu kazacağız.”
Yaklaşık 2 ay sonra 6 Haziran 2017’de TPAO Barbaros Hayrettin Paşa Gemisi ziyareti esnasında ise şu sözleri kullanıyordu: “Türkiye olarak biz artık büyük ve güçlü ülke Türkiye diyorsak, bu alanda da kendi mühendisimiz, gemilerimiz, arama sondaj platformlarımızla olmak zorundayız. İnşallah bunun sonucu noktasında değerli adımlar atacağız.”
‘ODAKLANMIŞ DURUMDAYIZ’
Bakan Albayrak, 9 Temmuz 2017’de gerçekleştirilen Dünya Petro Kongresi’nde ise dünyaya şu iletisi veriyordu:
“Arama ve üretim faaliyetleri ekseninde denizlerimizde petrol ve doğalgaz arama faaliyetlerine odaklanmış durumdayız. Akdeniz havzasındaki sismik araştırmalarımız ağır biçimde devam ediyor. Karadeniz bölgesinde bu manada tıpkı yoğunlukta eğilmeye devam ediyoruz.” Tekrar temmuz ayında gerçekleştirilen Akademisyenlerle İstişare Toplantısı’nda Albayrak, “Envanterimizde oluşan bu iki geminin yanında son çeyrekte Türkiye’nin müzakereleri bitti, satın alma süreçlerinden sona geldi. İnşallah bu yılın son çeyreğinde envanterimize alacağımız kendi sondaj gemimizle, kendi mühendislerimizle, artık sondaj faaliyetlerini Türkiye olarak kendimiz yapacağız” diyordu.
‘ARTIK DAHA FAAL OLACAĞIZ’
Bakan Albayrak, 10 Ağustos 2017’de katıldığı bir TV programında da “Burada önemli keşifler oluyorsa, biz de kendi hukukumuza dayalı bölgeler içinde artık daha faal olacağız. Bunu gerek üçüncü ülkelerle iş birliği yaparak, birlikte arama, sondaj işleri yaparak, gerekse çok büyük ve yeni bir atılımla kendi mühendislerimiz ve gemilerimizle biz de artık olacağız. Birlikte evvelce kazıyorduk, hala yeniden kazalım lakin yeni periyotta kendimizde kazacağız” diyerek, ‘yerli ve milli’ olmanın değerine vurgu yapıyordu.
KADROLAR KURULDU
Albayrak’ın çizdiği vizyonla, petrol ve gaz arama faaliyetlerinde bir dönüm noktası başladı. Evvel Adnan Menderes devrinde kurulan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nda (TPAO) takımlar baştan sonra değiştirildi. Bakan Albayrak’ın Enerji Bakanlığı devrinde müsteşar yardımcısı olarak takımına dahil ettiği Alparslan Bayraktar, değişimde vazife alan değerli isimlerden biri oldu. Albayrak’ın vizyonunu titizlikle takip edip, şirketteki dönüşümü hayata geçirdi. TPAO’nun başına savunma endüstrisinde uzun yıllar vazife yapmış Melih Han Alım getirildi. 2018’de Berat Albayrak’tan vazifesi devralan Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ile Bakan Yardımcılığı’na getirilen Alparslan Bayraktar, Ulusal Güç ve Maden Siyaseti’ni kararlılıkla takip etti.
HER ŞEY GEMİ ALINMASIYLA BAŞLADI
Bu süreçte en değerli mihenk taşlarından biri TPAO’nun dışarıdan platform kiralamaya son vermesi oldu. Albayrak, daha evvel Exxon Taşınabilir, Madison Oil, Chevron üzere birçok milletlerarası şirketle ruhsatlandırılan bloklarda arama faaliyetleri yürüten TPAO’nun yola ulusal gemilerle devam etmesini sağladı. Türkiye, memleketler arası piyasalarda ihalelere çıkılıp sıkı pazarlıklarla derin denizlerde arama yapacak ulusal gemilerine kavuştu. Barbaros Hayrettin Paşa, Fatih, Yavuz, Yasal ve Oruç Reis gemileriyle aramalara başlandı.
ÖNCE AKDENİZ SONRA KARADENİZ
Gaz rezervinin keşfini gerçekleştiren Fatih Sondaj Gemisi 2017’de TPAO envanterine kazandırıldı. Güney Kore menşeili geminin, sondaj ekipmanları, kuyu denetim sistemleri, dinamik pozisyonlama sistemleri, gemi iticileri ve gemi jeneratörlerine varıncaya kadar gerekli tüm teknik aksamı yenilendi. Fatih, 29 Ekim 2018’de Akdeniz’de kuyu sondajına başladı. 4 derin deniz kuyusunu muvaffakiyetle tamamlayarak, 29 Mayıs 2020’de Karadeniz’e geçti.