Arjantin üretimi “Palermo Birimi”, birinci dönemiyle Netflix’te seyirciyle buluşuyor. Polise ve vatandaşlara yardımcı olmak gayesiyle kurulmuş “şehir muhafızları” ünitesinin başından geçen gülünç maceraları işleyen dizi, parodi karakol dizilerinden esinler taşırken Kuzey Amerika laçkalığını da Güney’e taşıyor.
BİR MAHARETSİZ İLE ÇOKÇA ÖTEKİ SUÇA SÜRÜLÜRSE
Dizinin konusunu kısaca özetleyelim. Uyuşturucu ticaretinin ve hırsızlığın gemi azıya aldığı Palermo kentinde polisin olumsuz imajını düzeltmek ismine pr çalışması biçiminde tasarlanan; halka, medyaya ve emniyet teşkilatına tıpkı uzaklıkta faaliyet yürütecek bir muhafız ünitesi kurulur. Üyelerinin silah taşıma yetkisi yoktur. Muhafızlar yaşlılara, trafiğe yardımcı olmak, gece kulüplerinde nizamı sağlamak ve uyuşturucunun zararlarına yönelik bilgi vermek üzere kamu faydasına bir çalışma yürüteceklerdir.
Birimin kurulacağı sıra gerek iş gerek özel hayatında başarısız olan Felipe (Santiago Korovsky), babasının şirketinden tazminatıyla yollanır. Çantasını kaptıran genç şikayetçi olmak için gittiğinde kendini bir an muhafız olarak bulur. Hata duyurusunda bulunmaya girdiği odada mülakata girdiğinden habersizdir. Tekerlekli sandalyedeki muhafız adayından (Sofia-Pilar Gamboa) hoşlanan Felipe yeni vazifesini kısa müddette benimserken arkadaşı Diego (Jonatan Nugnes) ile çıktığı şimdi birinci devriyede belaya karışmaktan geri kalmaz. Bir depoda uyuşturucu mafyasının infazına tanıklık eden ikiliden Diego vurulup komaya girer. Felipe ise hem tekerlekli muhafızın gönlünü çelecek hem de arkadaşını vuranların izini sürecektir. Soruşturma derinleştikçe olaylar karışır.
BU PALERMO BAŞKA!
Palermo denince akla birincinin İtalya Sicilya gelse de olaylar birebir ismi taşıyan Arjantin kentinde geçiyor. Başşehir Buenos Aires’in varlıklı bir semti olan Palermo’ya bir çeşit Gangnam, Saint Germain veya Nişantaşı diyebiliriz. Uyuşturucu eksenli infazlar ve mafyatik münasebetlerden kirlenmiş bir emniyet teşkilatı ise namlı(!) Avrupa beldesini aratmıyor. Olağan fark dizide uyuşturucu kullanımının özgürlüğü ve polislerin soruna ortak olmadıklarında da anlayışla yaklaşmaları. Kullanımın paylaşımla gerçekleştiği, satışın rahatlıkla yapılabildiği bölge birebir vakitte orta üst sınıfların ömür alanı. Bu durum kentte temel sorunun geçim değil trafik olmasından anlaşılıyor. Kent muhafızları da bu refah seviyesine katkı sunmak için kurulurken polisin aymazlığını örtmeye yarıyor. Kuranlar âlâ niyet sergilese de günün sonunda uyuşturucu mafyasının oyuncağı haline geliyor.
Palermo, sınıfsal art planından ve toplumsal şartlarından dolayı “ihtiyaçlar sizin olsun, bize lüksleri verin” düzleminde bir kent imajı aktarırken gasp, uyuşturucu kaçakçılığı üzere kriminal olayların dahi komik polis anlatısını köpürtmek için kullanıldığını, velhasıl ortada parodiye imkân sunan fake bir durum olduğunu kavrıyoruz. Bu rahatlık dizinin emsal bir özgürlük telaffuzunu çağrıştıran ve ekonomik göstergeler bakımından örtüşen New York kolluk güldürüleriyle alakasını kuruyor. ‘Brooklyn Nine Nine’ı hatırlayabiliriz. İlişkin olduğu kentin ismini geçirip polis ünitesine gönderme yapan ‘Division Palermo’ da “garip” tiplerin toplandığı bir karakol etrafında geliştiriyor olayları.
ÇEVRİMİÇİ PLATFORM DEMOKRASİSİ VE KARAKOL PARODİLERİ
‘Division Palermo’yu, bir fenomen hâline gelen ‘Nine Nine’dan ve gibisi karakol parodilerinden ayıran öge ise ofansif mizaha daha yakın durma gayreti. ‘Nine Nine’ kısmen tabulara sataşıyor, geçtiği kentin atmosferinden ve “çevrimiçi platform demokrasi”sinden hareketle özgürlükçü bir telaffuz geliştiriyordu. Burada anahtar sözün üsluptan ve şekilden farklı olarak telaffuz olduğunu belirtmeli. ‘Nine Nine’ bu telaffuzuna dayanarak öne çıkarken telaffuzdan mahrum bırakılmış ofansif polis anlatılarının ‘Paradise PD’ çizgisine kayması kaçınılmaz duruyor. Münasebetiyle ‘Division Palermo’nun ‘Nine Nine’dan fazla bir parodi animasyon olan ‘Paradise PD’ye yakın olduğunu söyleyebiliriz. ‘Paradise PD hayalî bir Amerikan kasabasında maharetsiz ve daha çok da “ilgisiz” bir küme polisin hatayla verdiği “amansız” çabayı bahis alıyor. Narkotik köpeğinin arsız bir husus bağımlısı olması üzere ofansif mizahın perde indiren tarafını yansıtan dizide aile vb. kavramlar bir kültürel yozlaşma ekseninde aktarılıyor. Doğrusu bu kültürel yozlaşma eksenini yeni çevrimiçi demokrasiyle muvaffakiyetle örtüştüren dizi farklılığın öz eleştirisini de veriyor. Çevrimiçi platformlar “farklılık” telaffuzunu çabuk tüketti ve süratle kendini eleştirmeye yöneldi. Bunu açıkça yapamadığından işi biraz mizaha vuruyor. Palermo da orantısız ofansif mizahıyla sulu bir işten çok çoğulluğa dönük ince bildiriler taşımakta. Bunun artık trend olduğunu ve kavramsallaştırdığımızda, ifadelendirdiğimizde dahi kulakları tırmalayan “çevrimiçi demokrasisi”nin bir çıktısına dönüştüğü ayırt ediliyor.
Şehir muhafızlarının takımına göz attığımızda “çok renkliliği” görüyoruz. Bolivyalı, tekerlekli sandalyeli, fakat, başarısız, transseksüel, şişman… Toplum tarafından dışlanan ne kadar kesim varsa bir ortaya toplanmış. Hiçbir karakterin boş bırakılmadığı bu durum “düz”ü, “boş”u vurgulamaya değil kendi kendinin güldürüsüne, karikatürüne dönüşmesine hizmet ediyor.
YÜKSELEMEYEN DİZİ, AÇILAMAYAN HİKÂYE
‘Palermo Division’ tökezleyen bir anlatı. Ofansif mizaha yakın durma uğraşı çevrimiçi bedellerin parodisine dönüşünce dizi ivme kaybetmiş. Tam “artık hızlanacak” diyorsunuz tekrar yalpalamaya başlıyor, hiç beklenmedik bir anda frene asılıyor. Bu parodi karışıklığının yanı sıra çatışma da zayıf kalmış. Dizi yeterli başlasa da olayları geliştiremiyor. Elbette bunda tesadüfün yeterli işlenmeyişinin hissesi büyük. Birinci kısım Felipe biraz daha tanıtılabilirmiş, uğradığı gaspı şikâyet etmeye gittiğinde gruba katılması bir güldürüde sıkça rastlayacağımız bir durum ama çok süratli yol alınmış. Halbuki dizi hoş açılıyor. Felipe’nin korkak ve kararsız biri olduğunu şimdi birinci sahneden anlıyoruz. Bu durumun pekişmesi gerekiyor. Ne ki tempoya dönüşmemiş, karakteri sermesine karşın yerden kaldırmayan, bağlantıları toparlamayan bu sürat esprilerin dahası ortamın özümsenmesini engelliyor. Mafya ile temas da zayıf. Mafya üyelerinin dünyası biraz ayrıntı kazanabilirmiş. Ailevi problemler yaşayan tetikçi renk katmış ancak genel çerçeve yüzeysel olduğundan havanda su dövülüyor.
* *
‘Palermo Division’ beyaz Arjantin’e çekilmiş bir üretim. Beyaz vurgusuyla etnik ayrımları kast etmiyorum kuşkusuz. Paralı, alaycı bir kent Palermo ve toplumsal yardım grubu de bu rahatlıktan hissesini almış. Göçmenleri, mağdurları, ötekileri bir takviye müfrezesinde toplayıp toplumdaki yozlaşmışlığın tam üzerine salan dizi temposuyla sınıfta kalsa ve birçok açıdan vasatı aşamasa da güçlü bir Arjantin kenti görmek isteyenler için gerçek tercih olabilir. Fazlasını arayanlar Brooklyn’e!